Resultater

08.06.2012 (Arne Høyland)

Bilder

Frå Rolvsvåg i Samnanger går ein tursti opp til Botnahytto som ligg på nabogarden Solbjørg. Det er merka tursti opp til hytta som er eit kultur- og krigsminne frå krigsåra 1940- 1945. Her passerer me Langavatnet.

Me er framme ved Botnavatnet der hytta ligg. Bjarne Øvredal er med som kjentmann og informant. Hytta ligg ute på eit lite nes som stikk ut i Botnavatnet.
(08.06.2012)

Bjarne Øvredal fortel: Fredrik Øvredal, f.1915, bygsla grunnen under hytta i 1940 av Fredrik Solberg. Fredrik Øvredal var ivrig fugle- og storvilt-jeger og tenkte å bruka hytto, som ligg svært fint til på eit nes i Botavatnet om lag 300 m.o.h., til overnatting under jakta og til annan friluftsaktivitet. Hytto vart bygd i 1940/41. Tømmeret vart kjøpt og hogge rundt tomten og bror til Fredrik Øvredal, Knut, var oppe med fjordingen Blakko og frakta tømmeret til byggeplassen. Sutak og golv bar Fredrik og brørene hans Knut, Einar og Haldor opp om Baggjeskaret hausten 40 og lagra det i sørenden av Botnavatnet, så transpoterte dei materialane vidare på isen om vinteren. Hytta vart lafta og bygd vår og sommar 1941 av byggmester Osvald Midtsæter frå Os, Fredrik og brørene.
(08.06.2012)

Så vart først Haldor, 20 år, ettersøkt av gestapo hausten 42 (1)(2) og så Fredrik. Hytto, som ligg avsides til, viste seg som ein ypperleg gøymestad for flyktingane og vart gjevnleg brukt frå 42 til 45 av både Milorg og Saborg i Os, Samnanger og Bergen (1). Der var berre ein episode med besøk av ein tysk patrulje, men då var flyktningane varsla og hytta rydda. Søster til Fredrik, Marta, hengde ut kvitt laken i lemsglaset i Øvredalen, dette tydde tyskarar i dalen. På nordsida var det folket i Rolvsvåg og på Solbjørg som varsla.
(08.06.2012)

26. september 1944 nødlanda det eit canadisk Wellington bombefly på Søre Neset i Os. (2) Etter ein fatastisk innsats av lokalbefolkning, Milorg og Saborg vart heile flymannskapet på seks redda. Dei seks flygarane vart først gøymde sør på øyane i Os, etter nokre dagar vart dei så flytta til Botnahytto. Her oppheldt dei seg i ei veke. Folk i Rolvsvåg, spesielt Anna og Nils Rolvsvåg, gjorde her eit stort arbeid med å få tak i, laga og transportera mat til canadiarane og dei to norske som gøymde seg i Botnahytto.
(08.06.2012)

Dei seks canadiarane vart så førde frå Botnahytto, som flygarane døypte «Little Canada», via Lønnindal, forbi store mengder tyske vaktbåter ved ubåthavna i Hatvik, til Austevoll, der Shetlands Larsen plukka dei opp med «Vigra» og leverte dei på Shetland. Då meldinga «Det regner i fjellet» kom var det tilløp til fest i Botnahytto fortalde Haldor. Heile og deler av flymannskapet har seinare vore attende, fleire gonger, og besøkt hytto og sett det canadiske flagget der, under stor bevegelse. Der finnes og ein benk flygarane laga medan dei venta i hytto.
(08.06.2012)

Flygarane laga ein benk medan dei venta i hytto.
(08.06.2012)

Historieselskapet Candien Military Heritage seier om hendelse: «Den er utvilsomt en enestående begivenhet i historien om det kanadiske luftvåpen i annen verdenskrig» Den engelske krigshistorikaren Graham Pitchfork har og skrive om denne historia for the National Archives.
(08.06.2012)

I åra etter 45 vart hytta brukt mykje til overnatting for turfolk og fiskarar. I samband med denne krigshistoria vart det sett opp ei minneplate på hytteveggen i 2002.
(08.06.2012)