Resultater

09.09.2008 (Elevar ved Fotlandsvåg skule og Arne Høyland)

Kommentarer til aktiviteten
"Du finn oss i naustet" er ein skuleturne som tek for seg kulturminna knytta til bruken av sjø og vassdrag. Eg trur det er viktig at elevane får vera med å dokumentera kunnskap om kulturminne i sitt eige lokalmiljø og på den måten vera med å styrka det lokal kulturminnevernet. Opplegget har eg utvikla i samarbeid med Den kulturelle skulesekken,Hordaland Fylkeskommune. Turneen starta opp våren 2004. Hausten 2008 er det skulane i kommunane Osterøy og Fusa som vert vitja. Arne Høyland

Bilder

Naustmiljø i Fotlandsvåg

Naustmiljø på Hanstvedt i Fotlandsvåg
© Du finn oss i naustet

Naustmiljø på Hanstvedt i Fotlandsvåg. Her i området heiter det Myratræet. I det store raude naustet har det vore dreve handel på 1800-talet der dei selde mjøl og hushalningsvarer. Dette naustet og det lengst til høgre tilhøyrde den gamle lensmannsgarden på Hanstveit.

Gamalt naust og kai som tilhøyrde lensmannen på Hanstveit. Her la dei m.a. til ved bryllaup og gravferd.

Informantane Norvald Nymark og Olav Hanstvedt hjelper elevane med opplysningar og oppmåling.

Naustet står på ein tørrmur av naturstein. Attmed naustet er det restar etter o-sjel som skriv seg frå den tid dei grov o-sjel i sjøen. Så sat dei inni naustet og sjøynte ho (opna ho) og tok ut innmaten, la den i fjerdingar (små tønner) og salta den. Deretter vart det levert til oppkjøpar som selde som agn til lofotfiskarane. Oppmålingar: lengde 730cm, breidde 410cm, høgde 347cm

Kor gamalt naustet er veit ein ikkje, konstruksjonen er av ein gamal type, er m.a. mykje brukt på Nordmøre der dei kallar byggjemåten for stavline. Konstruksjonen ser ut til å vera lite brukt på bygdene i Nordhordland, men truleg meir i Bergen. Prestenaustet på Bruvik er bygd på same måten, jamfør reportasjen frå Bruvik. Kledningen på bilete er saga på sirkelsag, er såleis ikkje så veldig gamal.

Gamal bolt med fortøyningsring i kaien ved naust 1 og 2

Kor gamalt dette tømmernaustet er, veit ein ikkje.

Naustet til venstre er eit tømmernaust og er truleg sett opp etter at halve lensmannsgarden vart seld i 1887.

Naustet er bygd på steinkar, små steinmurar. Tømmerveggen som vender ut mot sjøsida er malt. Naustet vart ikkje målt opp.

Detalj av tømmerveggen

Tømmerveggen som vender inn mot land er ikkje malt men kledd med hùnbord i nedkant.

Opprinneleg gamalt tømra naust som tiløhøyrde lensmannen på Hanstveit. Seinare rundt 1870? vart det bygd på i høgden. Det har vore dreve handel nede i naustet, seinare etter at naustet vart heva, budde det folk oppe i andre etasjen. Oppmålingane viste dette: lengde 950cm, breidde 580cm høgde 303cm

Nederste delen av naustet er gamalt tømmer som er nova.

Tømmernaust med ukjend alder. Oppmålingane viste dette: lengde 717cm, breidde 423cm, høgde ??

Den eine tømmerveggen er avstiva med tre opplengjer som er festa til veggen med trenaglar.

Naustet står litt uti fjæra på småe steinmurar/ steinkar.

Båten vart bygd av Thomas Strømsten på 1960- eller 70- talet. Thomas budde i Fotlandsvåg då han bygde båten. Oppmåling: lengde 472cm, breidde 135cm, høgde 100cm

Audhild Hanstvedt opna naustet og hjalp elevane med opplysningar under registrerimngane. Ho serverte også kaffi og kjeks til dei vaksne.

Framronga i båten.

Olav Hanstvedt fortel om båten.

Ukjend alder på båten, bygd i Hardanger. Oppmåling : lengde 620cm , breidde 150cm, høgde 22cm. Båten er brukt til fisking.

Tollegang til årefeste, typisk for nyare typen hardangerbåtar som og vert kalla for strandebarmar.

Bindhake eller haldhake er eit verktøy som vart brukt når dei bygde hus

Dette ver ein heimalaga ålekasse, brukt til oppbevaring av levande ål.

"Ålaklypa" brukt til å fanga ål med , truleg laga av ein loka smed i Osterfjordområdet.

Streng til "avtrekkar" på ålaklypo.

Vadbein til fiskesnøre.

Olav Hanstveit bad oss heim for å visa oss husa på den gamle lensmannsgaden. Han har teke godt vare på bygningane . Her ser me det gamle våningshuset der lensmannen på Hanstveit budde.

Lensmannsgarden ,stovehuset med fint blomsterbed.

Alderen på huset er ukjendt, men det kan vera fleire hundre år. Oppmåling lengde 1330cm , breidde 515cm høgde ca 500cm

Løo ligg like nedanfor våningshuset. Alderen på løo er ukjend.

Oppmålingsresultat: lengde 1678cm breidde 652cm høgde ca 600cm. I eine enden av løa er det ei tømra flor (fjøs) der dei hadde kyr og sau.

Elevane måler opp løa.

Løa er grindbygd, og det er fire grindar i løa. Nokon av stavane er svært kraftige og kan vera fleire hundre år gamle.

Inngangsdøra til løa er todelt , slik det var i dei gamle løene.

Der er rissa inn eit teikn eller symbol i løedøra som kan vera litt gamalt.

Eldhuset er tørrmura med gråstein. I eldhuset er det ei grua som m.a. vart nytta når dei bakte.

Eldhuset

I dag vert eldhuset nytta som vedlager. Men den gamle grua er like heil og fin.