Område: Kjeldevatnet

Kjeldevatnet naturfagområde:
Stryn vidaregåande skule ønskjer å bruke nærmiljøet aktivt i undervisninga. Kjeldevatnet naturfagområde er eit prosjekt administrert av Stryn vidaregåande skule i samarbeid med Stryn kommune. Det starta med opning av fugletårnet i 2002. Nettverk for miljølære har heile tida vore brukt til loggføring av registreringer i og kring vatnet og observasjonane frå fugletårnet.

Stryn vidaregåande skule, er bygd på ei stor steinfylt fjøre. Frå skulen ca. 200 meter mot nord, ligg eit ikkje utfylt område. Ca. 10 da av dette er i kommuneplanen verna som spesialområde naturvern. Det meste av arealet er eit grunt tjern (0,5-1,5 m djupt), sterkt tilgrodd med pollsivaks. I vestenden er det ein interessant pors-myr, og i nord er det ein relativt sjelden naturtype; svartord-strandskog. I og rundt tjernet er det eit rikt fugleliv, mest synleg (og uvanleg) var 45 hekkande par hettemåse. Denne kolonien har blitt mindre, og i 2021 er det ingen hettemåser i Kjeldevatnet.

Elevane har diskutert namn på det oppdemde tjernet, og i samråd med eldre naboer bruker vi "Kjeldevatnet". Det er ei gamal fint mura brønn/kjelde inne i svartorskogen. Stryn kommune har laga sti/gangveg rundt vatnet. I vestenden er det to store benkar som kan nyttast til klasserom i det fri. Stryn vidaregåande har bygt eit 7,5 meter høgt fugletårn. Dette har plass til ca 10 elevar. Stryn vidaregåande har og laga ei fuglekasseløype med start ved fugletårnet. Det er og oppsett informasjonstavler med fugle- og plantenamn.

Opprensking av Kjeldevatnet:
Utført 12. til 13 mars 2008 av entrepenør Jens Tore Bø. Vi kjørte bort 22 lastebillass med ca. 10 m3 mudder i kvart lass. Vi renska langs kanten av Vipevegen, la ut store steiner rundt Kjelderøyret og vestrøret. Vila ut tre store steiner som sitteplass for fugl. Dei kan og nyttast til å stå på ved smådyrfangst og prøvetaking hausten. Vi grov ein 1-2 meter kanal langs fastmarka på nordsida, og renska opp kanalene inn mot gangvegen på nordsida.

Ny opprensking av Kjeldevatnet 2014:
Utført 24 og 25. februar 2014. Entrepenør Jens Tore Bø grov ut 17 lastebillass med mudder, ca. 10 m3 i kvart lass. Tippa oppe ved ungdomsskulen. Det var no meir vegetasjon, og mindre mudder enn forrige opprensking. Vi grov langs vegen i sør, og tok litt ekstra kring nordvestenden. Vi renska opp kattekanalen langs nordsida i maskinbredde. Vi grov opp dei same kanalane mot nord som vi tok opp sist.Ved neste opprensking bør vi kjøre bor masse frå nordenden. Vi må då rygge inn gjennom skogen med traktorhenger, og evt. bruke skytematter til å køyre på.
Fjordane bioenergi har eit biobrenselanlegg sør for Kjeldevatnet. Det er eit interessant objekt når ein ønsker å diskutere energi i naturfagundervisninga. Det er aktuelt å bringe Stryn energi tettare inn i samarbeidet om Kjeldevatnet natrufagområde.
Opprensking 2020:
Utført mars 2020. Entrepenør Jens Tore Bø grov ut framfor fugletårnet og "kattekanalen" på nordsida langs skogen. Renska også litt i kanalene på nordsida. Kjørte ikkje vekk mudder. Før arbeidet rydda vi litt skog.
Kostnadar og finansiering av opprenskinga:
2008: 40 000 + mva. Finansiering: Stryn kommune viltfondet og Fylkesmannen Sogn og Fjordane
2014: 40 000 + mva. Finansiering: Stryn kommune viltfondet 10 000 og Fylkesmannen Sogn og Fjordane 30 000
2020: 40 000 + mva .Finansiering: Stryn kommune 21458 og NOF Sogn og Fjordane: 18 542
Dei tre første oppreinskingene: Stryn vidaregåande har stått som bestiller, og fikk mva refundert.
2023: Arvid Hatledal AS har gjort jobben. Finansiert av Fylkeskommunen 100 000 og Statsforvalteren i Vestland 140 000 kroner. Stryn kommune har no stått som bestiller.

Spørsmål om Kjeldevatnet kan rettast til Stryn vidaregåande skule ved Per Ingebrigt Karbø eller til miljøvernleiar i Stryn kommune.