Radioaktivitet, livsmiljø, helse

Skoleprosjektet «Radioaktivitet, livsmiljø og helse» kom i gang hausten 1986 og første fase av prosjektet vart avslutta våren 1996. Fleire av skolane har fortsett med målingar også etter denne tid etter eit omdefinert og tilpassa måleprogram. Hovedinnhaldet i måleprogrammet er likevel identisk med det opprinnelige prosjektet.

• Legg inn data
• Se på resultater

Prosjektet starta som eit miljøovervakingsprogram, men har undervegs også fått karakter av eit pedagogisk utviklingsprogram der uteskole med feltarbeid i naturfag og samfunnsfag har fått ein sentral plass.

Prosjektet kom i gang på lokalt initiativ, men har fått svært god støtte både regionalt og sentralt. Spesielt vil ein nemne støtta frå Kontaktutvalget for miljølære. Gjennom hjelp derifrå har prosjektet vore i stand til å gi deltakarane eit fagleg tilbod ut over det vanlege.

Ulykka ved atomkraftverket i Tsjernobyl, Ukraina, den 26/4 1986 markerer eit stort skilje i miljødebatten og det allmenne synet på kva konsekvensar atomkraftindustrien kan ha for den globale miljøsituasjonen.

Etter kvart som nedfallsmønstret etter Tsjernobylulykka vart kjent, og vi fekk vi ein ny og framand miljøsistuasjon å forholde oss til, viste det seg at vi var svært dårleg førebudde på situasjonen.

Målingar viste ganske fort at store område, særleg i Midt-Norge, hadde fått store mengder radioaktivt nedfall i det kraftige regnveret som kom frå søraust desse dagane. Dette reiste mange spørsmål. For dei aller fleste var situasjonen full av uvisse. Kor farleg er nedfallet? Kan vi bruke vatnet? Kan vi vera ute? Kva med maten?

Spørsmåla svirra og fagfolk var forvirra. I media var det like mange synspunkt som synsarar. Frå somme vart det sagt at det ikkje var nokon grunn til å engste seg. Frå andre vart det ropa varsko. Kort sagt. Det rådde så stor uvisse at dette i seg sjølv var nok til at folk kjende seg utrygge.

Møtet vedtok å sette i gang eit miljøovervakingsprosjekt med tittel «Radioaktivitet, livsmiljø og helse», og ein prosjektplan vart utarbeidd. Prosjektet skulle vera:
a) Eit miljøovervakingsprosjekt.
b) Eit prosjekt der den einskilde aktøren skulle bidra med tiltak etter ein felles plan.
c) Eit prosjekt der kvar deltakar kunne nytte resultata prosjektet frå vidare til eige føremål.
d) Det praktiske arbeidet skulle ta til umiddelbart slik at ein kunne få ein oversikt over situasjonen alt same hausten.